Hợp đồng mua bán đất viết bằng tay có hợp pháp không đang là chủ đề được nhiều người quan tâm. Hiện nay việc mua bán và chuyển nhượng đất đai xuất hiện nhiều và phổ biến đặc biệt ở vùng quê. Có nhiều trường hợp vẫn sử dụng hợp đồng viết tay để thực hiện giao dịch chuyển nhượng. Vậy thực tế đối với pháp luật thì hợp đồng viết tay có hiệu lực không?
Điều kiện thực hiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất
Theo quy định cụ thể tại Điều 188 Luật đất đai 2013 quy định điều kiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất được viết như sau:
Có Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 186 và trường hợp nhận thừa kế từ bố mẹ và ông bà quy định tại khoản 1 Điều 168 của Luật này;
Đất không có bát kỳ tranh chấp;
Quyền sử dụng đất không bị kê biên để đảm bảo đúng pháp luật khi thi hành án;
Ngoài các điều kiện trên, người sử dụng đất khi thực hiện các quyền và nghĩa vụ chuyển nhượng quyền sử dụng đất cho bên mua còn phải có đủ điều kiện theo quy định tại các điều 189, 190, 191, 192, 193 và 194 của Luật đất đai này.
Việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất phải được thực hiện đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền đăng ký đất đai và có hiệu lực kể thi hành từ thời điểm đăng ký vào sổ địa chính.
Nguyên nhân hợp đồng mua bán đất viết bằng tay
Giao dịch chuyển nhượng quyền sử dụng đất sử dụng bằng văn bản viết tay không phải là vấn đề hiếm gặp hiện nay, nó cũng trở nên phổ biến hơn với những nguyên nhân chủ yếu là:
Do hiểu biết hạn hẹp về việc mua bán đất, kiến thức về pháp luật của các bên giao dịch còn có nhiều hạn chế.
Do sự tin tưởng giữa các bên mua bán đất khi giao kết hợp đồng nên nhiều người thường còn chưa coi trọng hình thức hợp đồng khi giao kết và rất nhiều nguyên nhân mua bán đất xảy ra khác.
Do xem nhẹ những rủi ro, những bất cập trong quá trình giao dịch có thể xảy ra khi thực hiện hợp đồng chuyển nhượng mua bán đất viết tay.
Cũng vì những lý do này mà hiện nay tình trạng chuyển nhượng quyền sử dụng đất bằng GIẤY VIẾT TAY được phổ biến với hình thức diễn ra ngày một nhiều, kéo theo đó là hàng loạt các vụ án, vấn đề tranh chấp về đất đai ngày một gia tăng.
Hợp đồng mua bán đất viết bằng tay có hợp pháp không?
Theo quy định hiện hành của pháp luật tại Điều 119 Bộ luật dân sự 2015 thì hình thức giao dịch mua bán đất dân sự được thể hiện bằng lời nói, bằng văn cụ thể bản hoặc bằng hành vi cụ thể. Vậy hợp đồng chuyển nhượng đất viết tay được xem là giao dịch dân sự được thể hiện bằng văn bản và có hiệu lực trước pháp luật.
Theo quy định hiện hành tại khoản 2 Điều 129 Bộ luật dân sự 2015 quy định giao dịch dân sự vi phạm quy định điều kiện có hiệu lực thực thi về hình thức thì vô hiệu, trừ những trường hợp cụ thể sau: Giao dịch dân sự đã được xác lập cụ thể bằng văn bản nhưng vi phạm các quy định bắt buộc về công chứng giấy tờ, chứng thực mà một bên hoặc các bên bán và bên mua đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch mua bán thì theo yêu cầu của một bên hoặc yêu cầu của các bên, Tòa án ra quyết định công dân hiệu lực của giao dịch đó. Trong trường hợp này, các bên không phải thực hiện việc công chứng giấy tờ, và các điều kiện giấy tờ pháp lý chứng thực.
Vậy, nếu chứng minh được bên mua đã thực hiện ít nhất hai phần ba nghĩa vụ trong giao dịch mua bán nhà đất thì hợp đồng có hiệu lực trước pháp luật và không cần phải chứng thực nữa.
Chuyển nhượng đất bằng hợp đồng viết tay có được cấp sổ đỏ không?
Hiện nay theo quy định hiện hành tại điều khoản 54 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP, các trường hợp thực hiện mà mua bán, chuyển nhượng quyền sử dụng đất thông qua văn bản bằng hợp đồng VIẾT TAY không có công chứng của pháp luật, chứng thực vẫn được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất:
Một là, hộ gia đình, cá nhân thực hiện sử dụng đất do chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ chính hộ gia đình, cá nhân khác trước 01/01/2008;
Hai là, hộ gia đình, cá nhân thực hiện chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ hộ gia đình, cá nhân khác từ ngày 01/01/2008 đến trước ngày 01/07/2014 dùng không có được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nhưng đã có một trong các giấy tờ quan trọng khác có thể chứng minh quyền sử dụng đất theo quy định tại Điều 100 Luật đất đai 2013 và cụ thể hơn tại Điều 18 của Nghị định 43/2014/NĐ-CP.
Theo đó hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng các thửa đất có nguồn gốc cụ thể được như trên thì được quyền thực hiện thủ tục đăng ký quyền sử dụng đất đai, đề nghị cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chứng thực, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất lần đầu tiên sở hữu.
Đặc biệt trong hai trường hợp cụ thể này người sử dụng đất không cần phải làm thủ tục chuyển quyền sử dụng đất từ người sử dụng đất ban đầu mà được cấp luôn các giấy tờ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu.
Kết luận
Như vậy, bài viết đã giải quyết vấn đề triệt để về hợp đồng mua bán đất viết bằng tay có hợp pháp không. Tuy nhiên hiện nay khoa học và công nghệ mạng đã tiến bộ. Bạn nên tìm hiểu kỹ các giấy tờ chuyển nhượng đất đai và cách viết giấy chuyển nhượng đất bằng văn bản đánh máy có chứng thực để đảm bảo tối đa quyền lợi của mình trước pháp luật.